O bezpieczeństwie i kosztach kształcenia rozmawiali uczestnicy Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych w czasie spotkania organizowanego na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu w dniach 21-23 maja 2025 r.

Wstrząsające wydarzenia, do których doszło w ostatnich tygodniach w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Krakowie oraz na Uniwersytecie Warszawskim stały się impulsem do poszukiwania rozwiązań pozwalających lepiej przygotować środowisko akademickie uczelni medycznych do agresji, z którą zarówno pracownicy systemu ochrony zdrowia, jak i akademicy mają coraz częściej do czynienia.

Rektorzy podkreślali, że działania muszą być systemowe i przemyślane, nie mogą być podyktowane konkretnymi tragicznymi wydarzeniami. Wtedy do głosu dochodzą przede wszystkim emocje, które mogą w negatywny sposób wpływać na decyzje. Podkreślając fakt, że uczelnie i szpitale nie mogą ulec syndromowi oblężonej twierdzy, mocno akcentowano konieczność wzmocnienia bezpieczeństwa i świadomości pracowników i studentów tych instytucji. Z aprobatą przyjęta została propozycja nawiązania przez KRAUM współpracy z Komendą Główną Policji i komendami miejskimi w poszczególnych lokalizacjach, by wzmocnić element szkoleń i wprowadzić regularne spotkania z członkami społeczności akademickich.

Rektorzy dyskutowali także o braku decyzji dotyczącej zwiększenia subwencji, pomimo zgłaszanego realnego wzrostu kosztów kształcenia wynikającego ze zmian w standardach. Mniejsze grupy, większy nacisk na zajęcia praktyczne oznaczają konkretne koszty, których ustawodawca nie uwzględnił. Wzrosły też pozostałe koszty utrzymania, a także inwestycje związane z koniecznością wdrożenia zasad cyberbezpieczeństwa. Rektorzy zdecydowali o przedstawieniu Ministerstwu Zdrowia konkretnych wyliczeń z sugestią uwzględnienia zwiększenia finansowania.

Dużo uwagi poświęcono także jakości kształcenia i opracowaniu standardów w obszarze farmacji i dietetyki. Zwracano uwagę na realne ryzyko braku chętnych na studia wobec stawianych wymagań jakościowych i ułatwień związanych z dostaniem się na kierunek lekarski niemal wszystkich chętnych do podjęcia studiów. Zwrócono uwagę na konieczność zwiększania atrakcyjności programów kształcenia, dostosowywania ich jeszcze bardziej do oczekiwań rynku pracy. Podjęto także decyzję o konieczności debaty nad formą i zakresem wpisania do programów zagadnień dotyczących sztucznej inteligencji. Tu rektorzy rozważali możliwości współpracy z doświadczonymi w tym zakresie uniwersytetami klasycznymi i politechnikami.

W czasie drugiego dnia obrad – z udziałem zaproszonych gości – omawiano kwestie dotyczące ścieżki kariery absolwentów kierunku zdrowie publiczne. Obrady zdominowały problemy z podpisaniem i zrealizowaniem inwestycji zaplanowanych w ramach KPO.

W spotkaniu udział wzięli: senator Beata Małecka-Libera, przewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia, prof. Mariusz Klencki, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych Ministerstwa Zdrowia, dr Mateusz Kowalczyk, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej, dr Marcin Sygut, wiceprezes Polskiej Unii Szpitali Klinicznych, Beata Frączak, dyrektorka Wydziału Zarządzania Projektami Niekomercyjnymi Agencja Badań Medycznych oraz dr hab. Jakub Brdulak, prof. SGH, sekretarz Polskiej Komisji Akredytacyjnej.

Posiedzenie KRAUM we Wrocławiu połączone było z konferencją pn. Edukacja zdrowotna, medyczna i humanizacja we współczesnym kształceniu kadr medycznych.

/by

Oświadczenie Przewodniczącego KRAUM ws. brutelnego zabójstwa lekarza, które miało miejsce w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Krakowie

Lublin, dnia 30.04.2025 r.


Szanowni Państwo,
Członkowie KRAUM,

we wtorek, 29 kwietnia 2025 roku, całą Polskę, a w szczególności środowisko
pracowników ochrony zdrowia, poraziła wiadomość o brutalnym zabójstwie naszego Kolegi lekarza Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Krakowie. Ten niezwykle zdolny i oddany swojej pracy specjalista zginął z rąk pacjenta w chwili, gdy niósł pomoc potrzebującym.

Nie istnieją słowa, które mogłyby oddać ogrom okrucieństwa tej zbrodni. Nie ma żadnego wytłumaczenia ani usprawiedliwienia dla tak haniebnego aktu przemocy wobec bezbronnego człowieka, lekarza, który nie raz ratował życie innych. Taki czyn wymaga najwyższego potępienia, szybkiego osądzenia i sprawiedliwej, surowej kary.

Objawiło się zło w najczystszej postaci – nieuzasadniona nienawiść, pogarda dla życia, zaprzeczenie człowieczeństwa i naruszenie podstawowych norm moralnych. Tragedia, która wydarzyła się w Krakowie, musi być dla nas jednoznacznym sygnałem: nie może być żadnego przyzwolenia na przemoc; także tę, która objawia się arogancją i agresją słowną, coraz częściej obecną w przestrzeni publicznej. Takie zachowania nie mogą być przemilczane, relatywizowane ani wykorzystywane dla doraźnych celów.
Trzeba je piętnować i bezwzględnie eliminować z debaty społecznej.


Nasze zawodowe powołanie nakazuje nam pomagać każdemu człowiekowi w potrzebie. Niezależnie od okoliczności, z najwyższą starannością wykorzystujemy naszą wiedzę, czas i energię dla dobra pacjenta. Niestety, coraz częściej nasi koledzy i koleżanki – ratownicy medyczni, lekarze, pielęgniarki – pracujący w szpitalnych oddziałach ratunkowych doświadczają agresji słownej i fizycznej. To tragiczne wydarzenie w Krakowie, okupione ludzkim życiem, woła o zdecydowaną reakcję. Wzywa nas wszystkich do podejmowania działań, które nie dopuszczą do powtórzenia się podobnych dramatów. W obliczu tego niewytłumaczalnego okrucieństwa, łączymy się w bólu ze wszystkimi, których ta tragedia dotknęła: z najbliższymi Zmarłego, Jego współpracownikami, uczniami i pacjentami, dla których poświęcił swoje życie.

W imieniu całego środowiska skupionego wokół Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych jako jej przewodniczący, składam najgłębsze i najszczersze wyrazy współczucia rodzinie Zmarłego, Jego bliskim i współpracownikom.
Na zawsze zostanie w naszej pamięci!


Przewodniczący
Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych
prof. dr hab. n. med. Wojciech Załuska

/by

KRAUM stawia na jakość i edukację zdrowotną

Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM) podejmuje kolejny ważny temat. Po zaproponowaniu zmian w standardach kształcenia lekarzy i zwróceniu uwagi na humanizację medycyny, czas na edukację zdrowotną. Kolejny raz przedstawiciele uczelni medycznych z całego kraju spotkają się we Wrocławiu, by rozmawiać o jakości kształcenia przyszłych pracowników systemu ochrony zdrowia. Konferencję „Edukacja zdrowotna, medyczna i humanizacja we współczesnym kształceniu kadr medycznych” zaplanowano w dniach 22-23 maja na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu.

W programie konferencji wiele miejsca poświęcono edukacji zdrowotnej. Od nowego roku szkolnego znajdzie się ona w programie polskich szkół. Choć eksperci są zgodni, że przedmiot powinien być obowiązkowy, nie udało się wprowadzić go w takiej formule. W czasie spotkania we Wrocławiu eksperci, nauczyciele akademiccy, ale także uczniowie i nauczyciele wspólne zastanowią się nad wzajemnymi oczekiwaniami, założeniami programu, możliwościami i wyzwaniami stojącymi przed edukacją zdrowotną.

– Debata publiczna wokół edukacji zdrowotnej to dla nas impuls do dyskusji nad tym, jaką rolę w systemie ochrony zdrowia pełnią, a jaką chcielibyśmy, żeby pełnili, absolwenci zdrowia publicznego. Kształcimy ich na uczelniach medycznych od lat i od lat mamy poczucie, że ten potencjał nie jest do końca wykorzystany przez system ochrony zdrowia – mówi prof. Agnieszka Piwowar. Prorektor ds. studentów i dydaktyki Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu dodaje, że do dyskusji zaproszono nie tylko akademików, ale też uczniów i nauczycieli. – Ważne jest dla nas pokazanie nie tylko różnych perspektyw, ale też konkretnych przykładów tego, jak sami rozumiemy edukację zdrowotną. Dlatego w programie znalazła się kampania #nabieramyodwagi, która porusza problem otyłości oraz strategii radzenia sobie z sytuacjami stresowymi przez uczniów i studentów. Tematyka radzenia sobie z emocjami poruszana jest przez wrocławską uczelnię także w ramach akcji „Mów o sobie” – podkreśla prof. Agnieszka Piwowar.  Dla samej prorektor szczególnie ważny w programie konferencji jest panel poświęcony ścieżce kariery dla dydaktyków. – To dziś kluczowy obszar do poprawy niemal we wszystkich uczelniach. Jestem bardzo ciekawa dobrych praktyk, przemyśleń, analiz z innych ośrodków. To bardzo inspirujące, że tak otwarcie i chętnie wymieniamy się doświadczeniami – dodaje prof. Agnieszka Piwowar.

W czasie spotkania omawiane będą także kwestie uczenia kompetencji społecznych, komunikacji w interprofesjonalnych zespołach, transkulturowej opieki medycznej czy godności, choćby w kontekście pacjentów geriatrycznych. Szczegółowy program i link do rejestracji znaleźć można na stronie konferencji.

/by

Rektorzy uczelni medycznych postulują do Ministra Zdrowia

,

Od 12 do 14 marca w Szczecinie obradowali rektorzy polskich uczelni medycznych. Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM) w głównej mierze poświęcona była trzem zagadnieniom – rozwoju kierunku kosmetologii, dietetyki klinicznej oraz zmianom w procesie ewaluacji uczelni medycznych.
Spotkania rektorów zrzeszonych w KRAUM odbywają się cyklicznie w różnych miastach Polski. Tym razem gospodarzem konferencji był Szczecin i Pomorski Uniwersytet Medyczny. Dwudniowe obrady, w których gościnny udział wzięły Ministra Zdrowia Izabela Leszczyna, oraz Podsekretarz Staniu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Maria Mrówczyńska, dotyczyły wprowadzenia istotnych zmian w dalsze kształcenie specjalistów oraz właściwych rozwiązań dla ewaluacji uczelni medycznych. Rektorzy zrzeszeni w KRAUM zwrócili się ze swoimi spostrzeżeniami do Minister Zdrowia oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
KRAUM to 16 instytucji, która obejmuje zarówno Uniwersytety Medyczne jak i te jednostki uniwersyteckie, które obejmują jednostki nauczające w zakresie m.in. wydziału lekarskiego, wydziałów farmaceutycznych, wydziału lekarsko-dentystycznego, wydziału nauk o zdrowiu. Ideą formacji, która funkcjonuje od 2018 roku, jest stanie na straży zarówno standardów nauczania i wskazywania standardów w zakresie zawodów medycznych, o czym dyskutowaliśmy na dzisiejszych obradach. Jesteśmy na stanowisku, że uczelnie medyczne w swoim obszarze działalności poza dydaktyką i nauką mają jeszcze obszar kliniczny, a zatem z naszego punktu widzenia, jako organów założycielskich szpitale kliniczne, dobro pacjentów i ich bezpieczeństwo jest niezwykle istotne – mówi prof. dr hab.n.med. Wojciech Załuska, przewodniczący KRAUM.

Kosmetologia w rękach specjalistów

Kierunek „Kosmetologia” pojawił się w ofercie uczelni medycznych w odpowiedzi na dynamiczny rozwój tej branży oraz rosnące zapotrzebowanie na wysokiej jakości usługi. Jego wprowadzenie miało na celu podniesienie poziomu kształcenia specjalistów i zapewnienie najwyższych standardów świadczenia usług kosmetologicznych. Kierunek ten cieszy się niesłabnącą popularnością i jest realizowany na wielu uczelniach medycznych w Polsce.
Kolejnym krokiem w jego rozwoju jest dalsza profesjonalizacja zarówno w zakresie standardów kształcenia, jak i usług świadczonych w ramach ochrony zdrowia.

Cieszymy się, że jesteśmy partnerem rozmów dla Ministerstw. Decyzje, które zapadają dzisiaj podczas KRAUM są niezwykle istotne i dają odpowiedni kierunek działaniom, które mają służyć ukształtowaniu standardów. Gorącym tematem poruszanym podczas dzisiejszych obrad była kosmetologia i dyskusja o tym, kto tak naprawdę może wykonywać zabiegi. Problem dotyczy wykonywania zabiegów, konkretnie zabiegów medycyny estetycznej. Przygotowaliśmy propozycje, gdzie część z tych procedur dedykowana jest lekarzom oraz lekarzom dentystom, przygotowane zostały we współpracy ze środowiskiem eksperckim i mają na celu jedno – bezpieczeństwo pacjentów. Chodzi tu m.in. o przypadki, gdzie do zabiegu używane są substancje, które są lekami, albo konieczne jest wypisanie recepty i to powinno być wykonane przez lekarzu lub osoby do tego uprawnione. Medycyna estetyczna staje się gałęzią przemysłową, koncertujemy się na tym, aby wszystkie zapisy regulowały ten rynek i nie było sytuacji, w których osoby, które wykonują pewne zabiegi nie ponosiły za nie konsekwencji. Stoimy na straży jakości, jakości nauczania oraz również jakości naszych uniwersyteckich szpitali klinicznych – wyjaśnia prof. dr hab.n.med Leszek Domański, wiceprzewodniczący KRAUM
Podczas Zjazdu KRAUM w Szczecinie przyjęto uchwałę określającą jednolite efekty uczenia się na kierunku kosmetologia (I i II stopnia) oraz katalog procedur medycznych zarezerwowanych wyłącznie dla lekarzy i lekarzy dentystów. Decyzja ta podyktowana jest troską o bezpieczeństwo pacjentów oraz podniesieniem jakości kształcenia.

Procedury medyczne zarezerwowane dla lekarzy

Zgodnie z ustaleniami KRAUM, do procedur, które powinny być wykonywane wyłącznie przez lekarzy lub lekarzy dentystów, należeć powinny:

  • Zabiegi iniekcyjne – wolumetria, liftingowanie, modelowanie z użyciem kwasu hialuronowego o różnym stopniu usieciowania.
  • Iniekcje śródskórne i podskórne z wykorzystaniem substancji bioaktywnych (m.in. kwasu polimlekowego, hydroksyapatytu wapnia, kaprolaktonu, aminokwasów, kolagenu, biostymulatorów, fibryny, hialuronidazy).
  • Iniekcje z użyciem substancji zarejestrowanych jako produkty lecznicze, w tym glikokortykosteroidów, inhibitorów 5-alfa reduktazy, minoksydylu, toksyny botulinowej.
  • Zabiegi z zastosowaniem autologicznego tłuszczu.
  • Mezoterapia igłowa z zastosowaniem substancji leczniczych (inne metody mezoterapii igłowej dopuszczalne jedynie w określonych przypadkach, np. mikroigłowej, automatycznej z kontrolą głębokości, metodą Nappage w granicach naskórka).
  • Zabiegi z zastosowaniem nici liftingujących i regenerujących.
  • Zabiegi z użyciem osocza bogatopłytkowego.
  • Zabiegi lipolizy iniekcyjnej.
  • Zabiegi z wykorzystaniem urządzeń emitujących energię oddziałującą na skórę i jej przydatki, gdy stosowane są w celach leczniczych lub gdy producent zaleca, by użytkownikiem był lekarz.
  • Zabiegi dermatochirurgiczne (elektrokoagulacja, technologie plazmatyczne, kriochirurgia, wycięcia chirurgiczne).
  • Peelingi chemiczne głębokie.
  • Dermabrazja mechaniczna poniżej granicy skórno-naskórkowej.
  • Zabiegi z użyciem laserów ablacyjnych CO2.
  • Zabiegi wykonywane przy użyciu sprzętu zarejestrowanego jako medyczny, przeznaczonego do stosowania przez lekarzy w celach leczniczych.

Dietetyka na najwyższym poziomie

Podczas Zjazdu KRAUM podjęto również kwestię dietetyki klinicznej. Dzień po oficjalnym otwarciu Ponadregionalnego Ośrodka Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego dla Dzieci w Szczecinie, rektorzy uczelni medycznych przeanalizowali standardy kształcenia w tym zawodzie.

Wczoraj uczestniczyliśmy w otwarciu Ponadregionalnego Ośrodka Żywienia Dojelitowego i Pozajelitowego dla Dzieci, który doskonale wpisuje się w tematy podnoszone podczas KRAUM dotyczące standardów dietetyki, tego jak ma wyglądać kształcenie w zawodzie dietetyka klinicznego, jak mają wyglądać standardy oraz ile czasu należy poświęcić na to, aby stać się wysoko wyspecjalizowanym dietetykiem. Efektem naszych rozmów są propozycje standardów, które przedstawiamy w Ministerstwie – dodaje prof. Leszek Domański.
Obserwacja obecnych trendów wskazuje na coraz większą liczbę samozwańczych ekspertów, którzy nie posiadają elementarnej wiedzy z zakresu dietetyki klinicznej. Dlatego konieczne jest wprowadzenie regulacji określających zasady wykonywania zawodu dietetyka oraz standardy kształcenia na tym kierunku.
KRAUM powołał komisję ds. kształcenia i regulacji zawodu dietetyka, która opracuje szczegółowe wytyczne, a efekty jej pracy zostaną przedłożone w Ministerstwie.

Ewaluacja uczelni medycznych

KRAUM postuluje o zmiany w systemie ewaluacji polskich uczelni medycznych. Zdaniem rektorów ocena działalności uczelni za lata 2022–2025 powinna być przeprowadzona według wcześniejszych zasad, które przewidywały odrębne kryteria dla instytutów badawczych i uczelni akademickich.
Obecny system oceny łączy w jednej kategorii instytucje o odmiennym modelu pracy, co – według KRAUM – prowadzi do zniekształcenia wyników. Dotyczy to zwłaszcza nauk medycznych, gdzie pracownicy uczelni łączą obowiązki naukowe, dydaktyczne oraz medyczne w placówkach ochrony zdrowia.

Nowe zasady ewaluacji

Obecnie jesteśmy w trakcie niezwykle ważnych wydarzeń, które dotyczą zarówno organizacji i rozwoju naszych jednostek w ramach Krajowego Planu Odbudowy bardzo uaktywniliśmy się również w kształcie nowej ewaluacji jednostek uniwersyteckich z akcentacją tego, aby nasze uczelnie były inaczej traktowane w stosunku do instytutów badawczych, z pełnym zrozumieniem głębokich zmian ewaluacji, która nie służy w tym kształcie, w którym obecnie działa. W tej materii jesteśmy w stałym kontakcie z Ministerstwem Zdrowia jak i Ministrem Nauk i Szkolnictwa Wyższego, którym chcemy
dzisiaj zaproponować nasz udział w zakresie grup eksperckich do zmiany oblicza polskiej ewaluacji – dodaje prof. Załuska.
KRAUM proponuje, aby w przyszłości (ewaluacja 2026–2029) wprowadzono nowe zasady oceniania działalności naukowej. Postuluje opracowanie odrębnych kryteriów dla poszczególnych dziedzin nauki, uwzględniając specyfikę badań w naukach medycznych i naukach o zdrowiu.
Dzięki takiemu rozwiązaniu ocena badań naukowych i dorobku jednostek akademickich będzie bardziej sprawiedliwa. Ostateczny kształt nowych zasad ewaluacji zostanie określony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

KRAUM – Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych

Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM) to organ zrzeszający rektorów uczelni medycznych w Polsce. Celem KRAUM jest współpraca w zakresie kształcenia, nauki i organizacji systemu ochrony zdrowia, a także opiniowanie i inicjowanie zmian legislacyjnych dotyczących szkolnictwa wyższego oraz zawodów medycznych.
KRAUM aktywnie działa na rzecz podnoszenia jakości kształcenia medycznego, standaryzacji programów nauczania oraz wprowadzania rozwiązań zapewniających najwyższe standardy w ochronie zdrowia.

/by

Posiedzenie KRAUM w Szczecinie – 13 marca 2025

Szanowni Państwo,

uprzejmie informujemy, że najbliższe posiedzenie KRAUM odbędzie się w dniu 13 marca 2025 r. w Szczecinie.

Organizatorem tego wydarzenia będzie Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie.  

/by

Konferencja „Ewaluacja, jakich potrzeba zmian? Wrocław 27.02.2025 r.

,

Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych postuluje zmiany w systemie oceny szkół wyższych – w trosce o jakość polskiej nauki

Obecny system ewaluacji uczelni medycznych wymaga korekty – to główny wniosek z debaty Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM), zorganizowanej przez Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu 27 lutego br. Rektorzy postulują m.in. odrębną ocenę instytutów badawczych oraz uczelni, a także zwiększenie liczby publikacji o najwyższej punktacji, które będzie można włączyć do oceny.

Stanowisko KRAUM zostanie przekazane ministrowi nauki i szkolnictwa wyższego.

Ewaluacja to proces oceny działalności badawczej jednostek naukowych, który ma kluczowe znaczenie m.in. dla ich finansowania. Obecny system, wprowadzony w 2018 r., budzi kontrowersje w całym środowisku naukowym. Także ze strony obecnego kierownictwa Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego płyną zapowiedzi konieczności modyfikacji.

– Zabieramy głos jako uczelnie medyczne, bo mamy swoją specyfikę – mówi prof. Agnieszka Hałoń, prorektor ds. rozwoju kadry akademickiej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. – O naszej odrębności stanowi fakt, że jesteśmy jednostkami badawczo-dydaktycznymi, których pracownicy jednocześnie pracują w sferze klinicznej, świadcząc usługi lecznicze w ramach uniwersyteckich szpitali klinicznych. Uwzględniając wszelkie różnice, generalnie nasza ocena ewaluacji dotyczy wielu niekorzystnych praktyk, jakie zaistniały w obowiązującym systemie. Opiera się on na algorytmie, który w naszej ocenie w kilku punktach wymaga korekty.

W czołówce długiej listy zastrzeżeń znajduje się problem tzw. slotów, czyli sposobu punktowania dorobku naukowego.

– W tym systemie bardziej opłaca się publikować dużo, ponieważ liczy się ilość, a nie jakość – wyjaśnia prorektor ds. nauki UMW prof. Piotr Dzięgiel. – W sposób oczywisty konsekwencją musi być obniżenie jakości zarówno publikacji, jak i samych badań naukowych. W skali kraju dochodzi do takich nieprawidłowości, jak np. korzystanie z usług tzw. „fabryk” publikacji, gdzie kupuje się prace bez prowadzenia działalności naukowej. Dlatego postulujemy taki sposób oceny, w którym promowane będą publikacje najwyższej jakości.

Zastrzeżenia, środowiska medycznych szkół wyższych budzi także taka konstrukcja systemu, na której tracą uczelnie, których pracownicy obok nauki realizują także działania dydaktyczne i kliniczne. Oceniani są jednak wyłącznie w jednym z tych obszarów. Prowadzi to do nieuzasadnionych ruchów kadrowych w niektórych jednostkach, czyli przesuwania pracowników z etatów badawczo-dydaktycznych na dydaktyczne tylko na potrzeby ewaluacji. 

Obecny etap ewaluacji znajduje się na ostatniej prostej – obejmuje bowiem lata 2022-2025.

– Jako realiści proponujemy zmiany możliwe do wprowadzenia na etapie, na którym się znajdujemy. Nie znowelizujemy ustawy, ale na poziomie rozporządzenia istnieje możliwość wdrożenia uzgodnionych zapisów, które nie zakłócą całego procesu – dodaje prof. Piotr Dzięgiel. – Z tego powodu np. rekomendujemy pozostawienie bez zmian aktualnej listy czasopism. Budzi ona wiele wątpliwości, ale zmiana reguł gry w trakcie jej trwania będzie jeszcze gorsza. Nasze środowisko ma jednak pomysły, jak zmodyfikować kolejną ewaluację, po to by przyczyniła się do rzeczywistego rozwoju polskiej nauki i wzmocnienia jej pozycji w świecie. 

– Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu po raz kolejny był miejscem strategicznej dla naszego środowiska dyskusji. KRAUM właśnie we Wrocławiu rozpoczął debatę o jakości kształcenia w zawodach medycznych – podkreśla rektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu prof. Piotr Ponikowski. – To spotkanie zaowocowało konkretnymi rekomendacjami i zmianą standardów. Cieszę się, że także we Wrocławiu odbyła się debata na temat. Nie wykluczam, że w przyszłości będzie to cykliczna dyskusja o pozycji polskiej nauki i jej kształcie. Nasze środowisko jej potrzebuje. Siła tego spotkania polega właśnie na sile środowiska. Wypracowujemy wspólne stanowisko. I jako środowisko jednym, mocnym i projakościowym głosem będziemy mówić – dodaje rektor Ponikowski.

/by

Konferencja KRAUM „Ewaluacja: jakich potrzeba zmian” 

,

Przewodniczący KRAUM prof. Wojciech Załuska serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych tematem ewaluacji jednostek naukowych do udziału w Konferencji KRAUM „Ewaluacja: jakich potrzeba zmian”, która odbędzie się w dniu 27 lutego br. we Wrocławiu. 

Szczegóły i rejestracja znajdują się pod linkiem https://konferencje.umw.edu.pl/ewaluacja/

Organizatorem konferencji jest Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. 

Zaproszenie_KRAUMPobierz

/by

List KRAUM do Ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie bieżącej ewaluacji jednostek naukowych za lata 2022-2025

Lublin, dn. 27 stycznia 2025 r.

Szanowny Pan

Dr inż. Marcin Kulasek

Minister nauki i szkolnictwa wyższego

Szanowny Panie Ministrze:

w imieniu Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych chciałbym złożyć Panu Ministrowi serdeczne gratulacje w związku z powołaniem na stanowisko szefa resortu nauki i szkolnictwa wyższego. Życzę jednocześnie wielu sukcesów podczas pełnienia tej jakże odpowiedzialnej misji.

W naszej ocenie jednym z najtrudniejszych wyzwań, przed którym stoi obecnie MNiSW, jest kwestia bieżącej ewaluacji jednostek naukowych za lata 2022-2025. Znaczna część polskiego środowiska naukowego, w tym przedstawiciele Komitetu Ewaluacji Naukowej, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz reprezentantów poszczególnych uczelni i instytutów, podnosi publicznie szereg wątpliwości, dotyczących tego, czy obecne zasady ewaluacji mogą stanowić obiektywną podstawę oceny poszczególnych dyscyplin w instytucjach naukowych. Wątpliwości te zostały w ostatnim okresie spotęgowane doniesieniami o udziale znanych polskich naukowców, niejednokrotnie przy wsparciu władz uczelni, w tzw. „papierniach” publikacyjnych, czyli nieformalnych grupach, które nieetycznie zwiększają swój dorobek naukowy poprzez dopisywanie się do generowanych masowo tekstów. Są one publikowane głównie w pismach naukowych o tzw. „drapieżnym” charakterze, cechujących się słabą jakością recenzji za to koniecznością niemałych opłat związanych z tzw. otwartym dostępem. O sprawie donosiły międzynarodowe portale zajmujące się tropieniem nietycznych postaw w nauce, a także Forum Akademickie i media ogólnopolskie (Dziennik Gazet Prawna, Gazeta Wyborcza i inne). Można zakładać, że ujawnione uczelnie i nazwiska naukowców to jedynie wierzchołek góry lodowej zjawiska o dużo szerszym zasięgu. Nie sposób patrzeć na opisany proceder w oderwaniu od trwającej ewaluacji naukowej, wszak generowane w ten sposób publikacje idą na konto uczelni, które zatrudniają jego uczestników. Zjawisko to wpisuje się w szerszą dyskusję o sensowności tzw. polityki otwartego dostępu w ogóle, o czym pisał ostatnio w Forum Akademickim Prof. Andrzej Jajszczyk. 

Nie jest to niestety jedyny problem dotyczący obecnych zasad ewaluacji jednostek naukowych. Algorytm systemu preferuje jednostki małe w stosunku do dużych, łączy w jednej ocenie instytuty badawcze bez obowiązków dydaktycznych oraz jednocześnie kształcące studentów uniwersytety. Przypisuje ponadto tą samą liczbę slotów pracownikom badawczym co badawczo-dydaktycznym. Wszystko to stawia pod znakiem zapytania równość szans poszczególnych jednostek poddawanych ocenie.

Do tego dokłada się szeroko wykorzystywana podatność obecnego systemu na manipulacje. Powszechnie znane w środowisku i niejednokrotnie opisywane zjawiska, to zmniejszanie liczby N przez masowe przenoszenie pracowników na etaty dydaktyczne oraz celowe dopisywanie pracownikom badawczym dyscyplin, które w danej uczelni nie są ewaluowane, aby obniżyć im liczbę slotów pod kątem ewaluacji. Inne przykłady manipulacji to łączenie współautorów zgodnie z sugestiami programów komputerowych do „optymalizacji” ewaluacji, tak, aby podnieść wypełnienie slotów naukowcom o słabym dorobku. Od podatności na manipulację nie jest wolny proces przypisywania publikacji poszczególnym dyscyplinom, na co pozwala powszechne wykazywanie przez czasopisma wielu dyscyplin naukowych (na przykład medycyna, biologia, chemia, etc). Obecne zasady pozwalają też na udział w ocenie uczelniom, których dyscypliny, na przykład nauki medyczne, nie przeszły całego czteroletniego cyklu ewaluacyjnego.

Wszystko to, co zostało opisane powyżej powoduje, że obecne zasady ewaluacji nie dają gwarancji rzetelnej oceny efektywności i jakości działalności naukowej. Robocze analizy wykonane przez ekspertów KEN, jak to zaprezentowano na ostatnim spotkaniu KRASP w styczniu 2025, pokazują, że tworzone obecnie rankingi wg. zasad polskiej ewaluacji nie przystają, a wręcz są przeciwstawne, w stosunku do uznanych międzynarodowych klasyfikacji.

W podsumowaniu, Rektorzy zrzeszeni w KRAUM stoją na stanowisku, że zbliżająca się obecnie ewaluacja naukowa za lata 2022-2025 nie powinna odbywać się wedle obecnych reguł, bowiem nie zapewniają one rzetelnej, sprawiedliwej oceny jednostek. Zwracamy się z prośbą do Pana Ministra o rozważenie rozwiązań prawnych, czy to na poziomie ustawodawczym czy też rozporządzeń, które zapobiegłyby sytuacji stawiającej polskie środowisko naukowe, przede wszystkim oceniane jednostki badawcze, ale także MNiSW, przed koniecznością zmierzenia się z drastycznie wypaczonymi jej wynikami. Wśród możliwych rozwiązań jest odstąpienie od bieżącej ewaluacji lub jej odsunięcie w czasie z jednoczesną modyfikacją obowiązujących zasad.

Pozostajemy do dyspozycji Pana Ministra w kwestii udziału przedstawicieli KRAUM w pracach nad wypracowaniem właściwych rozwiązań.

Z poważaniem,

Prof. dr hab. Wojciech Załuska

Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych

/by

Spotkanie delegacji KRAUM z Ministrem Nauki Dariuszem Wieczorkiem – 10 grudnia 2024

Prof. Wojciech Załuska – przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych – KRAUM, wiceprzewodniczący prof. Leszek Domański rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie i prof. Maciej Małecki prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. Collegium Medicum uczestniczyli 10 grudnia 2024 r. w spotkaniu z Ministrem Nauki Dariuszem Wieczorkiem. 

Temat rozmowy dotyczył min. zbliżającej się ewaluacji uczelni medycznych. W zgodnej opinii rektorów państwowych uczelni medycznych, obecny system dyskryminuje duże, istniejące od wielu lat uczelnie w stosunku do małych jednostek tworzonych w ostatnich latach. Zwracano także uwagę na specyfikę uczelni medycznych, obejmującą działalność kliniczną i edukacyjną – te właśnie obszary w sposób zasadniczy różnią nas od instytutów badawczych ewaluowanych w dyscyplinie nauki medyczne.  Rektorzy sugerowali ministrowi nauki zmiany w obecnym systemie ewaluacji dla cyklu 2022-2025 poprzez modyfikację rozporządzenia Ministra. Proszono także o rozważenie odrębnej oceny uczelni medycznych w stosunku do instytutów badawczych. 

Przedstawiciele KRAUM zapewnili pana ministra o współpracy, deklarując jednocześnie gotowość specjalistów z naszego grona do służenia wszelką przedmiotową pomocą. Istotnym aspektem spotkania była również rozmowa o kwalifikacji czasopism, która zdaniem przedstawicieli KRAUM, wymaga znacznej korekty, przede wszystkim w zakresie ich racjonalnej jakości i udziału w parametryzacji. 

W zgodnej ocenie przedstawicieli KRAUM spotkanie w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, było merytoryczne i rokujące na dalszą konstruktywną i owocną współpracę.” 

/by