Kształcenie kadr medycznych – zderzenie perspektyw i oczekiwań

Ponad 5 tysięcy uczestników wzięło udział w XXXII Forum Ekonomicznym odbywającym się w dniach 5-7 września br. w Karpaczu pod hasłem Nowe wartości Starego Kontynentu – Europa u progu zmian. Rozmowom dotyczącym bezpieczeństwa, perspektyw rozwoju gospodarczego i przezwyciężania kryzysów towarzyszyła dyskusja dotycząca kształcenia na kierunkach medycznych i przygotowania przyszłych pracowników ochrony zdrowia do pracy w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu.

Pierwszego dnia obrad prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM) wziął udział w debacie organizowanej przez redakcję TVN24 BIS. Rozmowa dotyczyła m.in. problemów z jakimi obecnie mierzą się uczelnie wyższe i wyzwań czekających je u progu nowego roku akademickiego, a także miejsca polskiej nauki na świecie. Podkreślono wpływ niżu demograficznego, inflacji i niewystarczającego finansowania, pozwalającego na efektywne i nowoczesne kształcenie, jak również potrzebę budowania dialogu międzypokoleniowego, który zdaniem ekspertów jest jedną z fundamentalnych potrzeb młodych ludzi. Zapis rozmowy dostępny jest na kanale TVN24.

O komunikacji medycznej w teorii i praktyce

Z myślą o studentach kierunków medycznych 6 września zorganizowano warsztat pt. Komunikacja medyczna. Między teorią i praktyką. Spotkanie poprowadziła Małgorzata Zadorożna, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych w Ministerstwie Zdrowia. Istotny był także udział studentów GUMed – Julii Lenkiewicz i Marcina Trzcińskiego, członków Studenckiego Koła Naukowego Komunikacji Medycznej, którzy szerokiemu gronu przybliżyli wyniki badania dotyczącego samooceny i potrzeb edukacyjnych w zakresie przekazywania niekorzystnych wiadomości. Objęto nim 321 studentek i studentów z 14 uczelni medycznych, którzy odpowiedzieli m.in. na pytania dotyczące poziomu przygotowania do niekorzystnej diagnozy i towarzyszącym im emocjom, wśród których dominowały strach, smutek i stres (odpowiednio 66%, 36% i 36%). Ponadto omówili realizowany w macierzystej Uczelni projekt rozwoju kompetencji komunikacyjnych, skierowany do studentów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego zatytułowany Med-Kom – “Komunikacja w medycynie”.

– Celem inicjatywy jest podniesienie kompetencji komunikacyjnych, rozwijanie inteligencji emocjonalnej oraz odporności na stres poprzez zajęcia praktyczne prowadzone są przez doświadczonych trenerów. Część warsztatów prowadzona jest z udziałem wykwalifikowanych aktorów, którzy wcielają się w role pacjentów, co pozwoliło nam lepiej zrozumieć perspektywę chorego i jego rodziny – wyjaśnił Marcin Trzciński z SKN Komunikacji Medycznej GUMed.

Koło Naukowe działa przy Pracowni Komunikacji Medycznej, a jego opiekunem jest dr Krzysztof Sobczak, adiunkt w Zakładzie Socjologii Medycyny i Patologii Społecznej GUMed. Więcej informacji na temat ich aktywności można znaleźć na stronie jednostki i facebookowym profilu.

Ilość a jakość. Panel KRAUM

Ostatni dzień obrad dotyczył obszarów szczególnie dla nas istotnych – kształcenia przed- i podyplomowego. O wyzwaniach w edukacji medycznej rozmawialiśmy wspólnie z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia podczas panelu KRAUM, w którym udział wzięła liczna reprezentacja studentów GUMed. Pierwszy z nich zatytułowany był Kształcenie w zawodach medycznych – perspektywa i wyzwania. Rekomendacje KRAUM. W rozmowie moderowanej przez Krzysztofa Jakubiaka, redaktora naczelnego mZdrowie.pl uczestniczyli: wiceminister zdrowia Piotr Bromber, rektor GUMed prof. Marcin Gruchała, przewodniczący KRAUM, prof. Agnieszka Zimmermann, prorektor ds. jakości kształcenia Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, prof. Agnieszka Piwowar, prorektor ds. studentów i dydaktyki Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz Katarzyna Siekaniec, prezydent wrocławskiego oddziału Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Medycyny IFMSA-Poland.

Punktem wyjścia do rozmowy o budowaniu przyszłych kadr dla systemu opieki zdrowotnej, były ogłoszone w czerwcu rekomendacje KRAUM. Zdaniem ich autorów zalecenia zmieniają punkt ciężkości z tradycyjnej nauki pamięciowej na metody angażujące, wykorzystujące narzędzia ułatwiające zdobycie umiejętności kreatywnego rozwiązywania problemów oraz uwzględniające wagę właściwej komunikacji z pacjentem i jego rodziną, a także z członkami zespołu terapeutycznego.

– Znajdujemy się w czasie, w którym pojawiają się nowe wyzwania. Z jednej strony pilnie potrzebujemy nowych kadr medycznych i tego nikt z nas nie neguje, z drugiej zaś dynamicznie rozwija się świat, a wraz z nim medycyna, pojawiają się nowe narzędzia informatyczne, wkracza sztuczna inteligencja. Następuje zalew informacji, w którym my i nasi studenci musimy się odnaleźć – podkreślił rektor GUMed prof. Marcin Gruchała. – Kształcenie medyczne było przez wiele lat bardzo konserwatywne, oparte o niemal XIX-wieczny kanon: zapamiętać, odtworzyć na egzaminie i wszystko mieć w głowie, bo w nocy obudzony do pacjenta, musisz wiedzieć, co robić. Dzisiaj nie jest możliwe pchanie do głowy całej wiedzy medycznej. Stąd próba stworzenia rekomendacji uwzględniających to, co jest najważniejsze w kształceniu kadry medycznej, kto to powinien robić, w jaki sposób i w jakim środowisku powinniśmy uczyć.

Przewodniczący KRAUM dodał, że jednym z największych wyzwań, z którymi obecnie mierzą się uczelnie, jest niski poziom wynagrodzeń nauczycieli akademickich, co stwarza realne zagrożenie dla zapewnienia kadry dydaktycznej.

Jak wyjaśniła prof. Zimmermann, kierująca zespołem opracowującym rekomendacje, w dokumencie wskazano trzy obszary kluczowe dla jak najlepszego przygotowania absolwentów, zapewnie¬nia optymalnej, bezpiecznej opieki zdrowotnej oferowanej przez nich pacjentom i dla rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce.

– Przede wszystkim jest to obszar kompetencji, które zdobywają studenci, następnie część dotycząca metodyki, bardziej zwrócona w stronę kadry dydaktycznej. Trzecia część dotyczy środowiska kształcenia, i to zarówno z punktu widzenia studentów, ich potrzeb, jak i kadry – wyliczyła prof. Agnieszka Zimmermann, prorektor ds. jakości kształcenia GUMed. – W obszarze kompetencji wszyscy dostrzegamy bardzo dużą potrzebę przełożenia nacisku z wiedzy w stronę upraktycznienia studiów. Tak samo ważne są zajęcia w centrach symulacji, które przygotowują do pracy klinicznej, jak sama praca z pacjentem.

Jak dodała Prorektor GUMed, kontrowersje budzi zapis głoszący, że zajęcia praktyczne powinny odbywać się w szpitalach klinicznych, czyli w środowisku, w którym kadra akademicka prowadzi badania i jednocześnie leczy pacjentów, a uczelnie mają pełny nadzór nad jakością prowadzonego kształcenia.

– W rekomendacjach wskazujemy potrzebę włączania studentów w pracę na oddziałach szpitalnych już na etapie studiów, np. w charakterze asystenta lekarza, jak to odbywa się w UCK w Gdańsku – dodała prof. Zimmermann. – Ważne jest, byśmy przeszli od dydaktyki przyzwyczajeń i przenieśli się do świata dydaktyki opartej na dowodach.

Reprezentujący resort zdrowia wiceminister Piotr Bromber odniósł się do kwestii powszechnego otwierania kierunków lekarskich przez uczelnie niemedyczne.

– Gdybym miał mówić o dynamice akcesu nowych uczelni, wydaje mi się, że mamy za sobą szczyt tego procesu – stwierdził wiceminister Piotr Bromber. – Nadrzędne jest zwiększenie liczby osób wykonujących zawody medyczne, liczba uczelni jest tu następstwem celu. A cel to łatwy dostęp pacjenta do lekarza, zależny od liczby personelu medycznego.

Jako przykład rozwiązania pozwalającego na zwiększanie liczby przyjmowanych studentów przy zachowaniu wysokiej jakości kształcenia zaproponowano otwieranie filii przez uczelnie medyczne. O doświadczeniu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu opowiedziała prorektor uczelni prof. Agnieszka Piwowar.

– Uniwersytety medyczne z dużym doświadczeniem mają największą legitymację do rozwijania kształcenia w odpowiedzialnych zawodach medycznych. Decyzja o utworzeniu filii to nie był pomysł chwili. Poprzedziły ją szczegółowe badania, konsultacje i analizy otoczenia społeczno-ekonomicznego – podkreśliła prorektor prof. Agnieszka Piwowar. – Z rejonu Wałbrzycha mamy bardzo wielu kandydatów, była to więc odpowiedź na potrzeby młodych ludzi. Wyjście do mniejszych miejscowości, gdzie również są znakomici nauczyciele i szpitale, w których pracują nasi dydaktycy, to dla studentów szansa na podjęcie nauki w najbliższym otoczeniu.

O wykorzystaniu symulatorów i chirurgii robotowej w ustawicznym kształceniu medyków, komplementarności zawodów medycznych w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i rola liderów w kształtowaniu współczesnych kadr medycznych dyskutowano podczas panelu Nowoczesne kształcenie podyplomowe medyków szansą rozwoju technologii medycznych. W rozmowach udział wzięli: wiceminister zdrowia Piotr Bromberprof. Marcin Gruchała, rektor GUMed, przewodniczący KRAUM oraz reprezentujący Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego prof. Piotr Krystprof. Jarosław Pinkas i moderujący spotkanie prof. Ryszard Gellert, dyrektor CMKP.

W sesji zatytułowanej Jakość w ochronie zdrowia – nowa perspektywa wiceminister zdrowia Piotr Bromberprof. Marcin Gruchała, Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec, dyrektor naczelny Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku Jakub Kraszewski i prezes zarządu Fundacji MY PACJENCI Magdalena Kołodziej dyskutowali o tym, jak zbudować skuteczny system monitorowania jakości w ochronie zdrowia, kto powinien oceniać jakość w ochronie zdrowia oraz jak nagradzać podmioty o najwyższych standardach jakości. Moderatorką spotkania była Katarzyna Pinkosz z redakcji Wprost.

Więcej informacji na temat Forum Ekonomicznego i towarzyszących mu wydarzeń można znaleźć na stronie organizatora.

Fot. Joanna Śliwińska/GUMed, MZ

O wyzwaniach w edukacji medycznej na Forum Ochrony Zdrowia

Pod hasłem Jakość, dostępność, etyka – Europejski wymiar zdrowia odbyło się w dniach 19-20 czerwca 2023 r. w Wąsowie Forum Ochrony Zdrowia. Tematami przewodnimi konferencji było wsparcie w odbudowie systemu ochrony zdrowia Ukrainy oraz kształtowanie wspólnej polityki zakupowej w Europie. Dodatkowo poruszone zostały zagadnienia związane z zarządzaniem i finansowaniem ochrony zdrowia, innowacyjnością leczenia oraz digitalizacją sektora. Dyskusje ekspertów koncentrowały się także wokół kwestii jakości kształcenia na kierunkach medycznych i przygotowania przyszłych pracowników ochrony zdrowia do pracy w nieprzewidywalnym i nieustannie zmieniającym się otoczeniu.

Podczas pierwszego Forum Ochrony Zdrowia dużo miejsca poświęcono zagadnieniom dotyczącym edukacji. Tematyka kształcenia kadr medycznych jest kluczowa. Uczestnicy panelu dyskusyjnego Edukacja medyczna – wyzwania zwrócili uwagę na konieczność otwarcia się na rozmowy ze studentami i wsłuchiwania się w ich potrzeby oraz podjęcia działań skłaniających ich do pozostania w kraju. Jak zauważono, wysokość wynagrodzenia nie jest już podstawowym czynnikiem decydującym o chęci migracji.

O wyzwaniach w edukacji medycznej rozmawialiśmy wspólnie z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia podczas panelu KRAUM i Forum Młodych, w którym udział wzięła reprezentacja studentów GUMed. Pierwszy z nich zatytułowany Kształcenie w zawodach medycznych – dokąd zmierzamy? poświęcony został budowaniu przyszłych kadr dla systemu opieki zdrowotnej, w szczególności ogłoszonym przed tygodniem rekomendacjom Konferencji Rektorów Akademickich Uniwersytetów Medycznych. W dyskusji udział wzięli: prof. Marcin Gruchała – rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący KRAUM, prof. Agnieszka Piwowar – prorektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, prof. Małgorzata Kotwicka – prorektor Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, wiceminister zdrowia Piotr Bromber oraz Agata Andrzejczyk – przewodnicząca Komisji Wyższego Szkolnictwa Medycznego Parlamentu Studentów i Paweł Czudaj – przewodniczący Rady Uczelnianej Samorządu Studenckiego UMP.

Jak przekonywał prof. Marcin Gruchała, konieczne staje się efektywniejsze kształcenie i nieustanne podnoszenie poziomu edukacji.

Nasz system kształcenia musi nadążać za rozwojem badań i nowymi rozwiązaniami technologicznymi. Do zmieniającej się rzeczywistości muszą dostosować się również nauczyciele akademiccy – powiedział prof. Gruchała, przewodniczący KRAUM.  – Medycyna i nauki medyczne rozwijają się niezwykle dynamicznie. Wiedza bardzo szybko się zmienia: prawie codziennie są publikowane nowe wyniki badań i system kształcenia też musi za tym nadążać. Zmieniają się rekomendacje towarzystw naukowych, zmienia się otoczenie epidemiologiczne, społeczeństwo, struktura wiekowa społeczeństwa, potrzeby zdrowotne, możliwości systemu ochrony zdrowia. Pojawiają się nowe potrzeby, w tym komunikacja między różnymi pokoleniami: młode pokolenie wchodzi do zawodów medycznych, a tak naprawdę klientami systemu ochrony zdrowia są przede wszystkim starsze osoby. Trzeba zaadresować gdzieś tę potrzebę i wyjść jej naprzeciw.

Prof. Agnieszka Piwowar dodała, że celem uczelni medycznych jest wykształcenie nie tylko wysokiej klasy specjalistów, ale także przyszłe pokolenia dydaktyków, którzy swoją wiedzę, potencjał i umiejętności chcieliby przekazywać kolejnym pokoleniom.

W młodych jest potencjał. W naszej współpracy, którą cały czas utrzymujemy między uczelniami. Myślę, że musimy ją pogłębiać i rozwijać  przy pomocy ministerstwa, bo bez tego wspólne dzieło kształcenia kadr medycznych się nie uda – podsumowała prorektor Piwowar.

Rekomendacje obejmują trzy obszary, m.in. metodykę kształcenia. Jak zauważyła prof. Małgorzata Kotwicka wpływa ona bezpośrednio na jakość. Metody kształcenia muszą być przemyślane, wtedy, gdy uruchamiamy kierunek. To także kadra, która przekazuje wiedzę.

Rozpoczynając od osób, które wkraczają na ścieżkę kariery akademickiej po zasłużonych profesorów, wszyscy nasi dydaktycy powinni wiedzieć, że od ich przekazywania wiedzy zależy część sukcesu edukacyjnego. My pomagamy w przygotowaniu i edukacji w nowoczesnych systemach kształcenia – dodała prof. Kotwicka, prorektor Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. 

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber po raz kolejny podkreślił, że w jego opinii rekomendacje KRAUM są tożsame z postulatami resortu.

Nasze cele są zbieżne. Wszyscy chcemy podążać w kierunku profesjonalizacji i poprawy standardów studiów. Budujemy nowe standardy dla pielęgniarstwa, ratownictwa medycznego, farmacji i wielu innych kierunków. Jesteśmy otwarci na dyskusję, potrzebujemy Waszej wiedzy – Was studentów i Was Rektorów – powiedział minister Bromber.

Podczas obrad szczególnie mocno wybrzmiał glos młodego pokolenia, studentek i studentów obecnie kształcących się na kierunkach medycznych, którzy otwarcie prezentowali swoje potrzeby, oczekiwania, jak również dzielili się dobrymi praktykami stosowanymi w uczelniach macierzystych. Wskazywali m.in. na konieczność korzystania z wzorców.

Chcemy się uczyć i mieć dostęp do pacjentów – podkreśliła Agata Andrzejczyk, przewodnicząca Komisji Wyższego Szkolnictwa Medycznego Parlamentu Studentów. – Zależy nam na wprowadzeniu stanowiska asystenta lekarza, dzięki czemu bylibyśmy w stanie nabierać kompetencji już podczas studiów. Chcemy nauczyć się jakości i szerzyć jakość.

I Forum Ochrony Zdrowia zostało zorganizowane pod patronatem ministra zdrowia Adama Niedzielskiego, natomiast Radzie naukowej przewodniczył prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych.

Fot. Joanna Śliwińska/GUMed, archiwum organizatora

O kształceniu na kierunkach medycznych – KRAUM ogłasza rekomendacje

Zespół specjalistów z uczelni zrzeszonych w Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych (KRAUM) opracował rekomendacje mające wspierać planowanie procesu kształcenia na kierunkach medycznych. Dokument stanowi wskazówki odpowiadające na pytania dotyczące prowadzenia efektywnego kształcenia w zawodach medycznych w sposób nowoczesny i w pełni pokrywający potrzeby zdrowotne społeczeństwa. Rekomendacje KRAUM starają się wskazywać, jak przygotować przyszłych pracowników ochrony zdrowia do pracy w nieprzewidywalnym i nieustannie zmieniającym się otoczeniu. Stanowią też przyczynek do trwającej dyskusji o powszechnym otwieraniu kierunków lekarskich przez uczelnie niemedyczne.

Dokument ogłoszono 16 czerwca br. podczas konferencji prasowej zorganizowanej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. W dyskusji udział wzięli: prof. Marcin Gruchała, przewodniczący KRAUM, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego; rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Zbigniew Gaciong, wiceminister zdrowia Piotr Bromber, dr hab. Agnieszka Zimmermann, prof. uczelni, koordynatorka zespołu opracowującego rekomendacje, prorektor ds. jakości kształcenia GUMed, dr hab Anna Kołcz, pełnomocnik Rektora ds. jakości kształcenia z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu oraz reprezentujący studentów Paweł Czudaj, przedstawiciel Komisji Wyższego Szkolnictwa Medycznego, z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Obecna była także Małgorzata Zadorożna, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych MZ oraz reprezentanci niemal wszystkich uczelni członkowskich KRAUM.

Rekomendacje przygotowało 16 uczelni zrzeszony w KRAUM, które mają liczące kilkadziesiąt lat doświadczenie w nauczaniu w zawodach medycznych. To zbiór dobrych praktyk w obszarze jakości kształcenia, odpowiadających na wyzwania nie tylko dynamicznie rozwijającej się wiedzy medycznej czy otoczenia społeczno-gospodarczego, ale także oczekiwań studentów – podkreślił przewodniczący KRAUM prof. Marcin Gruchała, rektor GUMed. – W naszych zaleceniach mówimy też o środowisku, w jakim studenci powinni być kształceni, w jakim mają możliwość poznania aktualnych metod diagnostycznych i nowoczesnych metod leczenia. Uważamy, że najbardziej naturalnym środowiskiem nauczania są uczelnie akademickie i szpitale kliniczne, które są liderami we wdrażaniu nowych technologii i innowacyjnego podejścia do leczenia, jak również prowadzą wartościowe badania naukowe.

Rekomendacje koncentrują się na trzech obszarach: gwarantowania zdobycia w procesie kształcenia właściwych kompetencji zawodowych, metodyki kształcenia i środowiska nauczania. Jak podkreślają twórcy dokumentu, rolą centralną pracowników ochrony zdrowia jest bycie eksper­tem w zakresie swojego zawodu, co oznacza nabycie kluczowych kom­petencji w tym wiedzy, umiejętności technicznych, poznawczych i spo­łecznych oraz prezentowanych postaw niezbędnych do pracy w ramach funkcjonującego systemu w sposób zapewniający bezpieczeństwo pacjentów.

 – Rekomendacje traktuję jako bardzo ważny głos w dyskusji na temat tego jak edukować. Są zbieżne z dokumentem zawierającym nowe standardy kształcenia w zawodach medycznych, który powstał wspólnie ze środowiskiem akademickim. Nikt nie ma wątpliwości, że ważny jest paradygmat ilościowy, bo od niego zależy dostęp do opieki medycznej. Stąd też znaczący wzrost limitów przyjęć studentów na kierunki lekarskie – mówił wiceminister zdrowia Piotr Bromber. – Rekomendacje to spojrzenie z perspektywy jakości. Ilość i jakość można pogodzić.

Zdaniem KRAUM, każdy absolwent kierunków medycznych winien wykazywać się kompetencjami w zakresie: komunikacji z pacjentami, ich rodzinami oraz współpracownikami, zarządzania i pracy w interdyscyplinarnym zespole złożonym z przedstawicieli wielu zawodów i specjalności, a także wykorzystywania nowoczesnych technologii oraz krytycznej oceny wykorzystania wyników i prowadzenia badań naukowych.

Rekomendacjami chcemy pomóc wszystkim tym, którzy prowadzą nauczanie na kierunkach lekarskich. Wskazujemy, jakie kryteria powinny zostać spełnione, aby taki kierunek gwarantował odpowiednią jakość kształcenia. Poza tym rekomendacje pomagają, podsuwając pewne rozwiązania dotyczące na przykład form kształcenia, nie tylko opierając się wyłącznie na treściach i regulaminowych ustawowych wymaganiach – dodał prof. Zbigniew Gaciong, rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

W kształceniu medycznym niezwykle ważne jest zdobywanie umiejętności klinicznych na odpowiednim poziomie. Studenci odbywają zajęcia praktyczne w szpitalach klinicznych, o wysokim poziomie referencyjności, dla których podmiotem tworzącym jest uczelnia wyższa. Ma zatem realny wpływ na ich funkcjonowanie i może oddziaływać na jakość oferty dydaktycznej realizowanej w szpitalu.

– Proponowaną przez nas nowością jest uwzględnienie w procesie kształcenia nie tylko opinii wystawianych przez nauczyciela akademickiego, ale również ocena studenta przez pacjentów, w warunkach symulowanych i klinicznych, z użyciem wystandaryzowanych narzędzi oceny – dodawała prof. Agnieszka Zimmermann, kierująca pracami zespołu opracowującego rekomendacje.

Jak zaznaczyła prof. Zimmermann, zagwarantowanie wysokiego profesjonalizmu kadry akademickiej i inwestowanie w rozwój jej kompetencji dydaktycznych, a także dostęp do nowoczesnych metod i technik kształcenia, jak również dbałość o rozwój badań w obszarze dydaktyki medycznej i upowszechnianie edukacji opartej na faktach (evidence-based education) wymaga realnego zwiększenia nakładów finansowych na rozwój kadry dydaktycznej.

Rekomendacje powstały z uwzględnieniem opinii wszystkich przedstawicieli środowiska akademickiego, także grona studentów.

– W imieniu studentów dziękuję Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych za włączenie nas w te rozmowy jako pełnoprawnego członka w tak ważnej dyskusji – mówił Paweł Czudaj z Komisji Wyższego Szkolnictwa Medycznego. – Rzeczywistość wokół nas zmienia się dynamicznie i niejednokrotnie koledzy i koleżanki z młodszych lat mają zupełnie inne oczekiwania dotyczące kształcenia na kierunkach medycznych niż my mieliśmy. Także same studia nas zmieniają i uczą przede wszystkim wielkiej pokory.

Podczas konferencji zaakcentowano także misyjność zawodów medycznych i wynikającej z niej szczególnych predyspozycji absolwentów tych kierunków. Stają się bowiem przedstawicielami zawodów zaufania publicznego, co sprawia, że powinni charakteryzować się nie tylko odpowiednim poziomem przygotowania merytorycznego, ale także respektowaniem norm etycznych, empatią, zdolnością do zachowania w tajemnicy informacji o pacjencie i wysokim poziomem kultury osobistej. Priorytetem wykonywania zawodu medycznego jest dobro pacjenta, dlatego ważne jest, by kandydaci na studia byli świadomi wagi powołania do jego wykonywania.

Szeroką dyskusję na temat jakości kształcenia w zawodach medycznych podjęto w kwietniu br. podczas organizowanej przez KRAUM konferencji Nowoczesna edukacja medyczna odpowiedzią na potrzeby zdrowotne społeczeństwa. Spotkanie podsumowała dr hab. Anna Kołcz, pełnomocnik Rektora ds. jakości kształcenia Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, która podkreśliła znaczenie edukacji medycznej, jako elementu kompleksowo obejmującego studentów, dydaktyków, pacjentów, ich rodziny ale również osoby, które pracują zawodowo, poza systemem akademickim, a które realnie mogą być zaangażowane w proces kształcenia np. w warunkach klinicznych.

Przypomniała, że we Wrocławiu dyskusję prowadzili wspólnie: akademicy z różnych ośrodków, wśród nich eksperci z zakresu edukacji medycznej i jakości kształcenia, studenci, przedstawiciele różnych grup zawodowych, przedstawiciele pracowników systemu ochrony zdrowia oraz przedstawiciele mediów.

Dziś wiemy, że edukacja medyczna, powinna się zmieniać, poprzez wdrażanie racjonalnej standaryzacji, zmienności i różnorodności form kształcenia oraz innowacyjności, a proces kształcenia przedstawicieli zawodów medycznych, niemal od początku powinien uwzględniać dobrze rozumianą kulturę pracy zespołu medycznego/terapeutycznego. Zespołu, gdzie każdy ma swoje miejsce, gdzie każdy zna, rozumie i docenia zakres kompetenci osób wchodzących do pracy zespołu, na różnym etapie leczenia pacjenta, gdzie działania się przenikają i uzupełniają, w zależności od realizacji świadczeń – mówiła dr hab. Anna Kołcz. – Właściwie i profesjonalnie koordynowana praca zespołowa, wzmacnia potencjał każdej grupy zawodowej. Tego powinniśmy uczyć: kontekstowego budowania świadomości zdrowotnej poprzez wielowymiarowe działanie zespołów interprofesjonalnych. Takie założenia i możliwości dziś są, a wskazania zostały zawarte w rekomendacjach KRAUM.

Więcej na ten temat można przeczytać na stronie KRAUM https://kraum.org.pl/?p=4493.

fot. Biuro Komunikacji i Promocji WUM

Widzieć człowieka – Kongres Humanizacja Medycyny

Pandemia COVID-19 uwypukliła potrzebę poczucia współodpowiedzialności za pacjenta w procesie leczenia, a tym samym postawiła przed środowiskiem medycznym oraz pacjentami całkiem nowe wyzwania. Izolacja, brak możliwości odwiedzania chorych przez rodzinę, a także stres personelu medycznego niewątpliwie pokazały konieczność prowadzenia efektywnej komunikacji z pacjentami.

Mając na uwadze potrzebę poprawy komunikacji z pacjentem i przeciwdziałanie szeroko pojętej dehumanizacji, Uniwersytet Warszawski, na zlecenie Ministra Zdrowia, przeprowadził badanie, mające na celu dokonanie oceny stopnia humanizacji medycyny w zakresie wykonywanych zawodów medycznych, zespołów terapeutycznych, ze szczególnym uwzględnieniem relacji pacjent-lekarz. Ponadto, w ramach projektu dokonano oceny wpływu stanu zagrożenia epidemicznego i związanego z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 na te relacje.

Projekt swoim zakresem objął 100 instytucji ochrony zdrowia. Badanie zostało przeprowadzone w pięciu grupach zawodów medycznych:  lekarzy, pielęgniarek, ratowników medycznych oraz pozostałego personelu medycznego i niemedycznego, jak również w dwóch grupach pacjentów. W ramach analiz przeprowadzanych w powyższych grupach, w badaniu uwzględniono także kontekst rodzinny oraz inne cechy osobowe badanych, silnie akcentując kontekst skutków pandemii. Wyniki przeprowadzonego badania zostaną zaprezentowane podczas Kongresu Humanizacji Medycyny, poświęconemu upowszechnianiem idei humanizmu, który odbędzie się w dniach 9-10 czerwca br. na Uniwersytecie Warszawskim. Partnerem wydarzenia jest Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych,natomiast przewodniczący KRAUM prof. dr hab. n. med. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego jest zastępcą przewodniczącego Prezydium Komitetu Naukowego Kongresu.

– Skuteczność procesu leczenia zależy przede wszystkim od wdrożonej terapii, ale nie możemy tu zapominać o relacji między lekarzem a pacjentem. W centrum uwagi powinien być postawiony chory i jego bliscy. Kluczowa przy tym jest odpowiednia komunikacja i wzajemny szacunek. Wyeliminowanie dolegliwości fizycznych to jedno, dbałość o sferę psychiczną poprzez właściwy kontakt to drugi aspekt. Poczucie pacjenta, że lekarz czuje się za niego odpowiedzialny i faktycznie chce mu pomóc, ma istotne znaczenie w dochodzeniu do zdrowia – mówi minister zdrowia Adam Niedzielski.

W tym trudnym okresie, związanym zarówno z pandemią, jak i trwającą w Ukrainie wojną, personel medyczny przekonał się o znaczeniu prawidłowych relacji między zespołami medycznymi a pacjentami. Czas ten dodatkowo uwypuklił fundamentalną rolę komunikacji pomiędzy pacjentami a środowiskiem medycznym, pokazując istotną rolę idei humanizacji medycyny, uznającej zawsze dobro człowieka, jego godność, prawa i autonomię za najwyższą wartość.

W dobie dynamicznego rozwoju innowacyjnych terapii zaburzona zostaje relacja między pacjentem a lekarzem. Wprowadzanie do nauk medycznych humanizacji medycyny jest jednym z najbardziej istotnych aspektów pozamedycznych podnoszenia jakości i wydłużania życia pacjentów. Szczególnie teraz, gdy obserwujemy rozwój sztucznej inteligencji czy telemedycyny, musimy dołożyć wszelkich starań, by dobro pacjenta stanowiło nadrzędną wartość, a pacjent był zawsze w centrum wszystkich podejmowanych działań – podkreśla prezes Agencji Badań Medycznych dr hab. n. med. Radosław Sierpiński.

Jednym z celów Kongresu jest podjęcie tematyki dotyczącej potrzeby komunikowania się w ochronie zdrowia. Temat ten jest szczególnie ważny w obecnej sytuacji, w której te relacje mogą być jeszcze bardziej utrudnione. Kongres Humanizacji Medycyny będzie podejmował nie tylko kwestie związane z komunikacją, ale także szerszy aspekt relacji międzyludzkich oraz roli specjalistów i organizacji pacjenckich w podnoszeniu jakości usług zdrowotnych oraz bezpieczeństwo pacjenta. Zagadnienie to będzie prezentowane interdyscyplinarnie odnosząc się do kwestii organizacyjnych,  etycznych i psychospołecznych.

W polskich warunkach mówienie o kwestiach relacji lekarz-pacjent nie jest nową inicjatywą. Humanizacja medycyny traktowana jest jako coś więcej niż komunikacja kliniczna, a ideą tę propagował wielki orędownik humanizacji medycyny i filozofii pokoju prof. Kazimierz Imieliński poprzez utworzenie i działalność Polskiej Akademii Medycyny i Światowej Akademii Medycyny im. Alberta Schweitzera – podkreśla prof. Zbigniew Izdebski z Uniwersytetu Warszawskiego, przewodniczący Komitetu Naukowego Kongresu Humanizacji Medycyny.

Kongres związany będzie z upowszechnianiem idei humanizmu. Podjęta zostanie próba zidentyfikowania słabych i silnych  stron wdrażania idei humanizacji z perspektywy pracowników jednostek ochrony zdrowia i pacjentów uwzględniając w to również role kształcenia studentów i kształcenia podyplomowego. Kongres jest zaadresowany do pracowników jednostek ochrony zdrowia, nauczycieli akademickich, etyków, studentów kierunków medycznych, nauk o zdrowiu, nauk humanistycznych i społecznych, organizacji pozarządowych reprezentujących pacjentów, dziennikarzy zajmujących się tematyką zdrowia oraz dyrektorów i menadżerów szpitali. W Kongresie uczestniczyć będą także rektorzy i dziekani wydziałów kształcących studentów na kierunkach medycznych. Udział w Kongresie jest bezpłatny i wymaga wcześniejszej rejestracji. Więcej informacji o wydarzeniu wraz z formularzem rejestracyjnym znajduje się na stronie https://www.kongreshumanizacjamedycyny.pl/

Wokół kształcenia medyków. Rektorzy obradowali w Kielcach

Pierwsze w bieżącym roku kalendarzowym obrady KRAUM odbyły się w Kielcach. Gospodarzem obrad, które odbyły się w dniach 9-11 marca br. Uniwersytet Jana Kochanowskiego na czele z rektorem prof. Stanisławem Głuszkiem. W rozmowach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki – wiceminister Piotr Bromber, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych Małgorzata Zadorożna oraz dyrektor Departamentu Szkolnictwa Wyższego Marcin Czaja. Obecni byli także Filip Nowak – prezes Narodowego Funduszu Zdrowia oraz reprezentujący Agencję Badań Medycznych – prezes dr hab. Radosław Sierpiński wraz z zastępcą prezesa ds. finansowania badań Sławomirem Gadomskim.


Rozmowy dotyczyły prac nad zmianami w standardach kształcenia na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w które zaangażowani byli profesorowie: Leszek Domański, Tomasz Konopka oraz Kamil Torres. Główne zmiany mają dotyczyć, m.in.: zwiększenia liczby godzin zajęć przedklinicznych i klinicznych, a także zwiększenie kompetencji miękkich przyszłych lekarzy z zakresu komunikacji. Prof. Barbara Zegarska przybliżyła członkom KRAUM zakres prac nad opracowaniem standardu kształcenia na kierunku kosmetologia. Dyskusja z udziałem przedstawicieli MZ i MEiN skoncentrowała się wokół możliwości kontynuowania kształcenia w Polsce przez studentów uczących się dotychczas w Ukrainie. Ponadto prezes NFZ Filip Nowak przedstawił założenia zabezpieczenia sytuacji leczenia pacjentów z Ukrainy oraz próby odciążenia szpitali klinicznych w tym zakresie. Konieczność rozpoczęcia kształcenia specjalistów w zakresie badań klinicznych, w tym utworzenia studiów podyplomowe, stanowiły istotą część rozmów z przedstawicielami ABM. Ponadto wiceprezes Sławomir Gadomski przedstawił realizowaną strategię wsparcia sektora akademickiego w aspekcie badań i rozwoju, ilości konkursów, projektów komercyjnych czy budowania sieci powiązań z małymi ośrodkami. Według statystyki największymi beneficjentami ABM są: Warszawski Uniwersytet Medyczny, Gdański Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu oraz Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie.


Na zakończenie Konferencji uczestnicy odwiedzili Klasztor Misjonarzy Oblatów na Świętym Krzyżu.

Kolejne obrady odbędą się w Gdańsku w dniach 18-20 maja br. Ich organizatorem będzie Gdański Uniwersytet Medyczny, którego rektor – prof. dr hab. Marcin Gruchała jest przewodniczącym KRAUM w obecnej kadencji.

KRAUM obradował w Warszawie

Warszawski Uniwersytet Medyczny wspólnie z Agencją Badań Medycznych byli gospodarzami listopadowych obrad Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych. Spotkanie zorganizowano w dniach 25-26 listopada 2021 r. w Warszawie. W rozmowach aktywny udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki, na czele z ministrem zdrowia Adamem Niedzielskim i wiceministrem Piotrem Bromberem. Obecna była również Małgorzata Zadorożna, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych MZ wraz ze swoim zastępcą – Magdaleną Przydatek. Za pośrednictwem środków komunikacji w obradach uczestniczył Wojciech Murdzek, Pełnomocnik Rządu do spraw reformy funkcjonowania instytutów badawczych.

W czasie dwudniowych obrad dyskutowano m.in. na temat konieczności zmian w systemie kształcenia i finansowania w związku z proponowanym zniesieniem stażu podyplomowego, jak również podsumowano wyniki tegorocznych rekrutacji na uczelniach medycznych. Ponadto pozytywnie przyjęto uchwały w sprawie nadania statusu członka
zwyczajnego KRAUM Uniwersytetowi Rzeszowskiemu z działającym w jego ramach Kolegium Nauk Medycznych oraz Uniwersytetowi Zielonogórskiemu z działającym w jego ramach Collegium Medicum. Omówiono także kwestie związane z koniecznością uzyskania akredytacji World Federation for Medical Education (WFME). Prezes Agencji Badań Medycznych Radosław Sierpiński przybliżył Rektorom Plan Rozwoju Biomedycyny, jak również nakreśli kierunek działań ABM w roku 2022. Zgromadzeni z entuzjazmem przyjęli inicjatywę zaplanowanego na przyszły rok Kongresu Humanizacji Medycyny, którego założenia omówił prof. Zbigniew Izdebski.

Podjęte w toku posiedzenia Uchwały dostępne są na stronie KRAUM w zakładce Dokumenty.

Porozumienie w sprawie programu MOSTUM

Rektorzy uczelni zrzeszonych w KRAUM podpisali porozumienie dotyczące realizacji Programu Mobilności Studentów Uczelni Medycznych – MOSTUM. Jego celem jest realizacja systemu kształcenia studentów nawiązującego do międzynarodowego programu Erasmus+, umożliwiającego wymianę studentów pomiędzy uczelniami medycznymi oraz uczelniami prowadzącymi kształcenie na kierunkach medycznych  w Polsce, będącymi członkami Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych, w ramach  jednolitych i dwustopniowych studiów magisterskich.

Do udziału w Programie MOSTUM może aplikować każdy student, który jest studentem co najmniej II roku studiów I stopnia, jednolitych magisterskich lub II semestru studiów II stopnia i nie przebywa na urlopie wynikającym z Regulaminu Studiów.

Warunkiem koniecznym przyjęcia studenta do innej uczelni niż uczelnia macierzysta jest zaliczenie przez niego roku lub semestru poprzedzającego okres studiów w uczelni macierzystej. Przyjęcie studenta w ramach programu odbywa się w ramach tego samego kierunku studiów i formy kształcenia.

Szczegółowe założenia Programu i zasady wymiany dostępne są w poniższym Regulaminie.

Nota informacyjna dot. posiedzenia KRAUM w dniach 21-22 lutego 2018 r.

W dniach 21-22 lutego 2018 r. w Serocku (k. Warszawy) odbyło się kolejne posiedzenie Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych, zorganizowane przez Warszawski Uniwersytet Medyczny.

W spotkaniu uczestniczyli:

  • prof. Łukasz Szumowski – Minister Zdrowia,
  • Marek Tombarkiewicz – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia,
  • Katarzyna Chmielewska – Dyrektor Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego
    w Ministerstwie Zdrowia,
  • dr Ewa Szkiłądź – przedstawicielka Krajowego Punktu Kontaktowego Programów Badawczych UE,
  • dr Andrzej Ryś – Dyrektor ds. systemów opieki zdrowotnej, produktów medycznych
    i innowacji, DG ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności,
  • prof. dr hab. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak z Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” – przedstawicielka Polski w Board of Member States,
  • Zbigniew J. Król – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia,
  • Kamila Malinowska – Zastępca Dyrektora Departamentu Analiz i Strategii
    w Ministerstwie Zdrowia,
  • prof. dr hab. Janusz Moryś – Przewodniczący Uniwersyteckiej Komisji ds. Jakości Kształcenia na Kierunku Lekarskim.

Read more

Termin posiedzenia KRAUM – 13-15 czerwiec, Szczecin

,

W dniach 13-15 czerwca 2018 r. w Szczecinie odbędzie się kolejne posiedzenie KRAUM. Gospodarzem spotkania będzie Pan prof. dr hab. Bogusław Machaliński JM Rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Termin posiedzenia KRAUM – 21-22 luty, Warszawa

,

W dniach 21-22 lutego 2018 r. w Warszawie odbędzie się kolejne posiedzenie KRAUM. Gospodarzem spotkania będzie Pan prof. dr hab. Mirosław Wielgoś JM Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.